حمله پنیک یا حمله هراس یا حمله وحشت زدگی، ترس و اضطراب شدید و ناگهانی است که بدون هشدار قبلی رخ می‌دهد فرد حس می‌کند در حال مرگ است و هیچگونه نمی‌تواند جلوی آن را بگیرد. ترس و وحشتی که فرد در حین حمله پنیک تجربه می‌کند با وضعیت واقعی و خطر احتمالی تناسبی ندارد و ممکن است با آنچه در اطراف او اتفاق می‌افتد بی‌ارتباط باشد. حملات پنیک می‌توانند در هر زمانی حتی در هنگام خواب رخ دهند.
اگرچه حملات پنیک به خودی خود تهدید کننده زندگی نیستند، اما برای فرد بسیار ترسناک هستند و می‌توانند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارند. اما خوشبختانه درمان می‌تواند بسیار موثر باشد.
در این مقاله به نشانه‌ها، علل بروز حمله، عوارض، عوامل خطرزا، راه‌های پیشگیری و درمان حمله پنیک و تفاوت آن با اختلال پنیک بپردازم.
نشانه ها
حملات پنیک معمولاً به طور ناگهانی و بدون هشدار شروع می‌شوند. این حملات ممکن است در هر لحظه‌ای رخ دهد وقتی فرد در حال رانندگی است، در مرکز خرید، در خواب یا در وسط یک جلسه کاری. حملات پنیک ممکن است چند وقت یکبار اتفاق رخ دهد و یا به صورت مکرر باشد.
حملات پنیک تغییرات زیادی را به وجود می‌آورند، اما علائم معمولا در عرض چند دقیقه به اوج خود می‌رسند و فرد پس از فروکش کردن حمله پنیک احساس خستگی و فرسودگی می‌کند.
حملات پنیک به طور معمول شامل برخی از این علائم یا علائم است:
- اضطراب شدید ناگهانی بدون علت
- تپش قلب زیاد
- احساس ضعف یا سرگیجه
- لرزش و پرش عضلات
- سوزن سوزن شدن یا بی‌حسی در دست‌ها و انگشتان
- احساس وحشت، یا مرگ قریب الوقوع
- احساس تعریق یا لرز
- حالت تهوع
- درد یا ناراحتی قفسه سینه
- مشکلات تنفسی، از جمله احساس “خفگی” یا تنگی نفس
- احساس از دست دادن کنترل
- حس غیر واقعی بودن
- ترس از دیوانه شدن یا از دست دادن کنترل
در طول حمله پنیک ممکن است فرد ترس شدیدی از:
- از دست دادن کنترل
- غش کردن
- حمله قلبی
- مرگ
ترس از مرگ از بدترین حس‌هایی است که در حملات پنیک فرد تجربه می‌کند و همچنین فرد ترس شدیدی را دارد که دوباره حمله پنیک را تجربه کند. فرد آنقدر از حملات پنیک می‌ترسد که از موقعیت‌های خاصی که ممکن است حمله پنیک رخ دهد، اجتناب کند.
علت حمله پنیک
به صورت دقیق مشخص نیست که چه عاملی باعث حملات پنیک یا اختلال پنیک می‌شود، اما این عوامل زیر ممکن است نقش داشته باشند:
- ژنتیک
- اضطراب و استرس زیاد
- تفکرات منفی
- تغییرات خاصی در نحوه عملکرد بخش‌هایی از مغز
حملات پنیک ممکن است در ابتدا به طور ناگهانی و بدون هشدار ظاهر شوند، اما با گذشت زمان، معمولاً در موقعیت‌های خاصی ایجاد می‌شوند.
عوامل خطر زا
عواملی که خطر ابتلا به حملات پنیک یا اختلال پنیک را افزایش دهند عبارتند از:
- سابقه خانوادگی حملات پنیک یا اختلال پنیک
- استرس اساسی زندگی، مانند مرگ یا بیماری جدی یکی از عزیزان
- یک رویداد آسیب‌زا(تروما)، مانند تجاوز جنسی یا یک تصادف جدی
- تغییرات اساسی در زندگی، مانند طلاق یا تولد فرزند
- سیگار کشیدن یا مصرف بیش از حد کافئین
- سابقه آزار جسمی یا جنسی در دوران کودکی
عوارض
حملات پنیک و اختلال پنیک در صورتی که درمان نشوند می‌توانند تقریباً هر بخش از زندگی را تحت تأثیر قرار دهند. ممکن است فرد آنقدر از تکرار حملات پنیک بترسد که در حالت ترس و اضطراب دائمی زندگی کند و کیفیت زندگی‌اش را خراب کند.
عوارضی که حملات پنیک ممکن است ایجاد کند یا با آنها مرتبط باشد عبارتند از:
- ایجاد فوبیا خاص، مانند ترس از رانندگی یا ترک خانه
- مراجعه بیش از حد و مکرر به پزشک و آزمایشگاه
- دوری از موقعیت‌های اجتماعی
- مشکلات در محل کار یا مدرسه
- افسردگی، اختلالات اضطرابی و سایر اختلالات روانپزشکی
- افزایش خطر خودکشی یا افکار خودکشی
- سوء مصرف الکل و مواد مخدر
- مشکلات مالی
مقاله مرتبط:
دلایل افسردگی چیست؟ نشانه‌ها، انواع و درمان آن
انواع اختلال اضطرابی، نشانه‌ها و درمان آن چیست؟
فوبیا: نشانه‌ها، انواع و درمان
سوالات متداول:
در حمله پنیک چه اتفاقی می‌افتد؟
حمله پنیک واکنش ناگهانی به احساس خطر قریب الوقوع است. بدن تمام نیروهای خود را به کار می‌گیرد تا از خود در برابر عاملی که سیستم دفاعی شما (به اشتباه) هشدار داده است محافظت کند. همچنین واکنش ناگهانی و اغراق آمیز بدن هم به عنوان یک تهدید تعبیر می‌شود، ترکیب این دو هشدار اوضاع را پیچیده می‌کند.
تفاوت بین حمله پنیک و اختلال پنیک چیست؟
حمله پنیک یک حمله غیر منتظره و منحصر به فرد از اضطراب شدید با فعال شدن ناگهانی و شدید سیستم‌های بدن از جمله قلب است که فرد معمولاً احساس می‌کند که در شرف مرگ است. احساس خطر با احساس تهدید از درون ترکیب می‌شود. فرد این حس را دارد که نمی‌تواند از این شرایط فرار کند. حملات پنیک بسیار ناخوشایند و ناراحت کننده هستند. در نتیجه باعث ترس از حمله دیگری شود.
اختلال پنیک زمانی ایجاد می‌شود که افرادی که در معرض حملات پنیک هستند، رفتار معمول خود را تغییر می‌دهند تا از احتمال وقوع حمله دیگر جلوگیری کنند. در حدود 30 درصد از موارد، افراد به شدت زندگی خود را محدود می‌کنند.
راه های پیشگیری از حمله پنیک
- انجام تمرینات تنفسی هر روز به جلوگیری از حملات پنیک و تسکین آن در هنگام وقوع حمله کمک می‌کند.
- ورزش منظم، به ویژه ورزش‌های هوازی، به شما در مدیریت سطوح استرس، رهایی از تنش، بهبود خلق و خو و افزایش اعتماد به نفس کمک می‌کند.
- میل کردن غذا به صورت منظم به تثبیت سطح قند خون کمک می‌کند.
- اجتناب از مصرف الکل، سیگار و کافئین
درمان
اختلال پنیک به طور کلی با روان درمانی، دارو یا هر دو درمان می‌شود.
روان درمانی
- درمان شناختی رفتاری (CBT)، یکی از روش‌هایی است که تحقیقات نشان می‌دهد بر روی اختلال پنیک موثر است. CBT روش‌های مختلف تفکر، رفتار و واکنش به احساساتی را که در حین یا قبل از حمله پنیک رخ می‌دهد، به شما می‌آموزد. زمانی که یاد بگیرید به احساسات فیزیکی اضطراب و ترس در طول حمله پنیک واکنش متفاوتی نشان دهید، حملات ممکن است کم‌تر شوند.
- مواجهه درمانی یک روش متداول CBT است که بر رویارویی با ترس‌ها و باورهای مرتبط با اختلال پنیک تمرکز می‌کند تا به فرد کمک کند در فعالیت‌هایی که از آنها اجتناب کرده است، شرکت کند.
دارو
- داروهای ضد افسردگی، مانند مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) و مهارکننده‌های بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین (SNRIs)
- مسدود کننده‌های بتا
- داروهای ضد اضطراب مانند بنزودیازپین‌ها
داروهای ضد افسردگی SSRI و SNRI معمولا برای درمان افسردگی استفاده می‌شوند، اما می‌توانند به درمان علائم اختلال پنیک نیز کمک کنند. تاثیر این داروها ممکن است چندین هفته طول بکشد تا شروع شود. این داروها همچنین ممکن است عوارض جانبی مانند سردرد، حالت تهوع یا مشکل در خواب ایجاد کنند. این عوارض جانبی معمولاً شدید نیستند، به خصوص اگر دوز کم شروع شود و در طول زمان به آرامی افزایش یابد. در مورد هر گونه عوارض جانبی که ممکن است تجربه کنید با روانپزشک خود صحبت کنید.
بنزودیازپین‌ها، که داروهای آرام بخش ضد اضطراب هستند، می‌توانند در کاهش سریع علائم حمله پنیک بسیار موثر باشند. با این حال، برخی از افراد نسبت به این داروها مقاومت دارند و برای رسیدن به همان اثر به دوزهای بالاتر نیاز دارند. حتی برخی افراد به آنها وابسته می‌شوند. بنابراین، در صورت نیاز، روانپزشک ممکن است آنها را فقط برای مدت کوتاهی تجویز کند.
هم روان درمانی و هم دارو درمانی ممکن است مدتی طول بکشد تا موثر واقع شود. یک سبک زندگی سالم می‌تواند به مبارزه با اختلال پنیک کمک کند. ورزش و خواب کافی، یک رژیم غذایی سالم داشته باشید و برای حمایت به خانواده و دوستانی که به آنها اعتماد دارید مراجعه کنید.
به شبکه‌های اجتماعی من هم سر بزنید
منابع:
https://www.webmd.com/anxiety-panic/guide/panic-attack-symptoms
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/panic-attacks/symptoms-causes/syc-20376021
https://www.nimh.nih.gov/health/publications/panic-disorder-when-fear-overwhelms
https://www.psychologytoday.com/us/basics/anxiety/panic-attacks
[…] حمله پنیک: نشانه‌ها، علت، عوارض، پیشگیری و درمان […]
[…] حمله پنیک: نشانه‌ها، علت، عوارض، پیشگیری و درمانhttps://ehsanasadifard.com/2022/11/21/%d8%ad%d9%85%d9%84%d9%87-%d9%be%d9%86%db%8c%da%a9-panic-attack… […]