بی خوابی یا اینسومنیا(insomnia)، احساس خواب ناکافی یا بد است که می‌توانید بررسی کنید که آیا شما درگیرش هستید یا خیر؟
اگر به طور منظم:
- به خواب رفتن برای شما دشوار است
- چندین بار در طول شب بیدار می‌شوید
- در خواب کاملا هوشیار هستید
- زود بیدار می‌شوید و نمی‌تواند دوباره بخوابید
- بعد از بیدار شدن هنوز احساس خستگی می‌کنید
- چرت زدن در طول روز برایتان سخت است حتی اگر خسته هستید
- در طول روز احساس خستگی و تحریک پذیری می‌کنید.
- در طول روز تمرکز کردن برایتان دشوار است زیرا خسته هستید
اگر برای مدت کوتاهی (کمتر از 3 ماه) بی‌خوابی داشته باشید به آن بی‌خوابی کوتاه مدت می‌گویند. بی‌خوابی که 3 ماه یا بیشتر طول بکشد، بی‌خوابی طولانی مدت نامیده می‌شود.
بی‌خوابی با ساعاتی که فرد می‌خوابد یا طول می‌کشد به خواب برود تعریف نمی‌شود. افراد از نظر نیاز و رضایت از خواب متفاوت هستند، اما افراد مبتلا به بی‌خوابی در نتیجه خواب ضعیف خود دچار ناراحتی یا اختلال در عملکرد می‌شوند.
بی‌خوابی می‌تواند به صورت حاد باشد( از یک شب تا چند هفته) همچنین می‌تواند به صورت مزمن باشد(حداقل 3 شب در هفته به مدت 3 ماه یا بیشتر)
انواع بی خوابی
- در به خواب رفتن: فرد در خوابیدن مشکل دارد.
- حفظ خواب: فرد خیلی سریع از خواب بیدار می‌شود.
- بی‌خوابی مختلط: در این نوع بی‌خوابی فرد هم در به خواب رفتن و هم در خواب ماندن در طول شب مشکل دارد.
- بی‌خوابی متناقض: فرد زمانی که خواب است را بسیار کم می‌داند و هرگز احساس رضایت ندارد و می‌گوید مدت زمان کوتاهی خوابیده است.
علل بی خوابی
در دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم بندی می‌شود.
اولیه
بی‌خوابی فرد به مشکلات سلامت و بیماری‌های دیگری مرتبط نیست، شامل:
- استرس مربوط به رویدادهای بزرگ زندگی، مانند از دست دادن یا تغییر شغل، مرگ یکی از عزیزان، طلاق، یا جابجایی
- اتفاقات و شرایط اطراف فرد مانند سر و صدا، نور یا دما
- تغییراتی در برنامه خواب فرد مانند جت لگ( بعد از سفرهای هوایی طولانی که اختلاف ساعت زیاد است)، تغییر ساعت شیفت در محل کار، تغییر عادت در مورد ساعت خواب( بعد از تعطیلات طولانی)
- ژنتیک؛ تحقیقات نشان می‌دهد که بی‌خوابی می‌تواند عامل ژنتیکی هم داشته باشد.
ثانویه
علل ثانویه بی‌خوابی عبارتند از:
- مسائل مربوط به سلامت روان مانند: افسردگی و اضطراب
- داروهای سرماخوردگی ، آلرژی ، افسردگی، فشار خون بالا و آسم .
- درد یا ناراحتی در شب
- مصرف کافئین، تنباکو یا الکل و همچنین استفاده از داروهای غیرقانونی.
- پرکاری تیروئید و سایر مشکلات غدد درون ریز
- سایر اختلالات خواب، مانند آپنه خواب یا سندرم پای بی‌قرار
- بارداری
- بیماری آلزایمر و انواع دیگر زوال عقل
- بیش فعالی ADHD
- PMS
- یائسگی
مقاله مرتبط:
بیش فعالی ADHD چیست؟ درمان و نشانه های آن چیست؟
دلایل افسردگی چیست؟ درمان افسردگی چیست؟
اضطراب و اختلال اضطرابی چیست؟ درمان، نشانه ها و انواع آن
عوامل خطر زا بی‌خوابی
بی‌خوابی زنان را بیشتر از مردان و افراد مسن را بیشتر از جوان‌ترها تحت تأثیر قرار می‌دهد.
عوامل خطر زا عبارتند از:
- بیماری طولانی مدت
- مسائل مربوط به سلامت روان
- کار در شیفت‌های شب یا شیفت‌هایی که چرخش دارند
نشانه های بی خوابی
- نسانه‌های بی‌خوابی عبارتند از:
- خواب آلودگی در طول روز
- خستگی
- عبوس بودن
- مشکلات تمرکز یا حافظه
هر فرد به چند ساعت خواب نیاز دارد؟
هر فرد به میزان متفاوتی از خواب نیاز دارد و نمی‌توان میزان دقیقی را برای همه مشخص کرد اما به طور متوسط:
- بزرگسالان به 7 تا 9 ساعت زمان نیاز دارند
- کودکان به 9 تا 13 ساعت زمان نیاز دارند
- کودکان نوپا و نوزادان به 12 تا 17 ساعت نیاز دارند
اگر در طول روز دائماً خسته هستید، احتمالاً به اندازه کافی نمی‌خوابید
درمان بی‌خوابی چگونه است؟
بی‌خوابی حاد به طور معمول نیاز به درمان خاصی ندارد. اگر به دلیل خستگی انجام فعالیت‌های روزمره دچار بی‌خوابی شده‌اید، ممکن است پزشک برای مدت کوتاهی قرص‌های خواب‌آور تجویز کند. داروهایی که به سرعت اما به طور خلاصه عمل می‌کنند، به فرد کمک می‌کنند تا از مشکلاتی مانند خواب‌آلودگی در روز بعد جلوگیری کند.
برای بی‌خوابی از قرص‌های خواب‌آور بدون نسخه استفاده نکنید. این قرص‌ها عوارض جانبی دارند و در طولانی مدت اثر خود را از دست می‌دهند و فرد دچار اعتیاد روانی به این قرص‌ها می‌شود.
بی‌خوابی مزمن اگر شرایط زندگی، کار و یا سلامت فرد را دچار اختلال کرده است، فرد نیاز به درمان دارد. نیاز به پزشک متخصص و روانشناس دارد که مشکلات فرد را اساسی حل کنند تا بتواند شرایط زندگی، کار و سلامت خود را بهبود ببخشد.
عوارض
بدن و مغز ما به خوابیدن نیاز دارد تا بتواند خود را ترمیم کند. همچنین برای یادگیری و حفظ خاطرات بسیار مهم است.
بی‌خوابی خود سبب مشکلات دیگری برای فرد هم می‌شود مانند:
- سبب افزایش خطر ابتلا به دیگر مشکلات سلامتی مانند: فشار خون بالا، چاقی و افسردگی
- مشکل در تمرکز
- اضطراب
- عبوس بودن
- کند شدن سرعت واکنش‌ها
من را در شبکه‌های مجازی دنبال کنید
منابع:
https://www.webmd.com/sleep-disorders/insomnia-symptoms-and-causes
[…] بی‌خوابی یا خواب‌آلودگی، که ممکن است در هفته‌های اول رخ دهد، اما بعد از آن برطرف می‌شود. گاهی اوقات دوز دارو باید کاهش یابد یا زمان مصرف آن باید تنظیم شود تا به کاهش این عوارض کمک شود. […]
[…] مشکلات خواب و اضطراب اغلب دست به دست هم می‌دهند. استراحت خوب را در اولویت قرار دهید. یک روال آرامش بخش قبل از خواب را دنبال کنید. اگر همچنان مشکل خواب دارید با پزشک خود صحبت کنید. […]