لالی انتخابی یک اختلال اضطرابی شدید است که در آن فرد قادر به صحبت در موقعیت‌های اجتماعی خاص، مانند با همکلاسی‌هایش در مدرسه یا با بستگانی است که اغلب آن‌ها را نمی‌بینند، نیست.
معمولاً در دوران کودکی شروع میشود و در صورت عدم درمان، میتواند تا بزرگسالی نیز ادامه یابد.
یک کودک یا بزرگسال مبتلا به لالی انتخابی از صحبت کردن در زمان‌های خاص امتناع نمی‌‌کند یا تصمیم نمی‌‌گیرد که صحبت کند، این افراد به معنای واقعی کلمه قادر به صحبت کردن نیستند.
لالی انتخابی از هر 140 کودک خردسال یک نفر را تحت تاثیر قرار میدهد. در کودکانی که در حال یادگیری زبان دوم هستند، مانند آن‌هایی که به تازگی از کشور محل تولد خود مهاجرت کرده‌اند، شایع‌تر است.
در این مقاله به تعریف لالی انتخابی، علائم و نشانه‌ها، تشخیص در کودکان و بزرگسالان، عوارض و درمان آن می‌پردازم.
علائم لالی انتخابی
اگر فکر می‌کنید که کودک شما ممکن است با لالی انتخابی دست و پنجه نرم کند، به دنبال علائم زیر باشید:
- تمایل به صحبت کردن دارد اما اضطراب، ترس یا خجالت مانع آن میشود
- بی‌قراری، اجتناب از تماس چشمی
- ناتوانی در صحبت کردن در مدرسه و سایر موقعیت‌های اجتماعی خاص
- استفاده از ارتباطات غیرکلا‌می برای بیان نیازها (مثلاً تکان دادن سر، اشاره کردن)
- خجالتی بودن، ترس از مردم و بی‌میلی به صحبت در سنین 2 تا 4 سالگی
- راحت صحبت کردن در موقعیت‌های خاص (مثلاً در خانه یا با افراد آشنا)، اما نه در موقعیت‌های دیگر (مثلاً در مدرسه یا با افراد ناآشنا)
تشخیص
اگرچه اعتقاد بر این است که لالی انتخابی ریشه در اضطراب دارد، اما تا پنجمین ویرایش کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) که در سال 2013 منتشر شد، به عنوان یک اختلال اضطراب طبقه‌بندی نشد.
لالی انتخابی در کودکان
معیار اولیه برای تشخیص لالی انتخابی، شکست مداوم در صحبت کردن در موقعیت‌های اجتماعی خاص است که در آن انتظار صحبت کردن وجود دارد (مثلاً مدرسه)، علیرغم صحبت کردن در موقعیت‌های دیگر.
علاوه بر این علامت اولیه، کودکان باید موارد زیر را نیز نشان دهند:
- علائم لالی انتخابی باید حداقل برای یک ماه وجود داشته باشد و نه فقط در ماه اول مدرسه.
- کودک شما باید زبان گفتاری را بفهمد و در برخی شرایط (معمولاً در خانه با افراد آشنا) به طور عادی صحبت کند.
- فقدان گفتار باید در عملکرد آموزشی یا اجتماعی کودک شما اختلال ایجاد کند.
کودکانی که پس از مهاجرت به یک کشور خارجی یا تجربه یک رویداد آسیب‌زا، به طور موقت صحبت نمی‌کنند، مبتلا به لالی انتخابی تشخیص داده نمی‌شوند.
لالی انتخابی در بزرگسالان
در برخی موارد، لالی انتخابی از کودکی تا نوجوانی و حتی در بزرگسالی ادامه پیدا میکند.
برای تشخیص لالی انتخابی در بزرگسالی، معمولاً معیارهای زیر وجود دارد:
- علائم لالی انتخابی باید حداقل برای یک ماه وجود داشته باشد.
- علائم باید با عملکرد در محل کار یا در محیط‌های اجتماعی تداخل داشته باشد.
- بزرگسالان مبتلا به لالی انتخابی اغلب رفتارهایی مشابه رفتارهای مربوط به اختلال اضطراب اجتماعی، مانند ترس از فضاهای عمومی (مثال، رستوران‌ها) و یا صحبت با افراد ناآشنا نشان می‌دهند. لالی انتخابی و اضطراب اجتماعی ممکن است باعث شود فرد از موقعیت‌های اجتماعی دوری کند یا به طور کامل کناره گیری کند و منجر به انزوای اجتماعی شود.
علل لالی انتخابی
از آنجایی که این وضعیت بسیار نادر است، عوامل خطر برای این وضعیت به طور کامل شناخته نشده است. زمانی اعتقاد بر این بود که لالی انتخابی نتیجه بدرفتاری، ضربه، یا آشفتگی دوران کودکی است.
اکنون تحقیقات نشان میدهد که این اختلال با اضطراب اجتماعی شدید مرتبط است و احتمال وجود استعداد ژنتیکی وجود دارد. مانند همه اختلالات روانی، بعید است که یک علت واحد وجود داشته باشد.
کودکانی که به این بیماری مبتلا میشوند:
- تمایل زیادی به خجالتی بودن دارند
- ممکن است اختلال اضطرابی داشته باشد
- ترس از شرمساری خود در مقابل دیگران
- مشکلات خودتنظیمی
سایر علل بالقوه عبارتند از خلق و خو و محیط. کودکانی که از نظر رفتاری بازدارنده هستند یا مشکلات زبانی دارند ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری باشند. والدینی که دارای اضطراب اجتماعی هستند و رفتارهای بازدارنده را الگوبرداری میکنند نیز ممکن است نقش داشته باشند.
لالی انتخابی همچنین اغلب با سایر اختلالات از جمله:
- اضطراب
- اختلال طیف اوتیسم (ASD)
- افسردگی
- تاخیر در رشد
- مشکلات زبان
- اختلال وسواس اجباری (OCD)
- اختلال هراس
عوارض
کودک مبتلا به لالی انتخابی اغلب ترس‌ها و اضطراب‌های اجتماعی دیگری نیز دارد و همچنین ممکن است مشکلات گفتاری و زبانی بیشتری داشته باشد.
این افراد اغلب از انجام هر کاری که توجه دیگران را جلب میکند دوری میکنند. زیرا فکر میکنند با این کار مردم از آن‌ها انتظار صحبت دارند.
به عنوان مثال، ممکن است یک کودک پس از دیدن اینکه از سایر کودکان خواسته میشود کارهای خوب را بخوانند، در کلاس بهترین کار خود را انجام ندهد. ترس کلی از اشتباه کردن دارند.
این افراد شاید دچار عفونت‌های ادراری بشوند به دلیل عدم توانایی در درخواست استفاده از توالت و نگه داشتن ساعت‌ها. کودکان در سنین مدرسه ممکن است در طول روز از خوردن و آشامیدن اجتناب کنند.
کودکان ممکن است در انجام تکالیف یا موضوعات خاص مشکل داشته باشند زیرا نمی‌‌توانند در کلاس سؤال بپرسند.
نوجوانان ممکن است استقلال نداشته باشند زیرا می‌‌ترسند بدون همراه خانه را ترک کنند. در بزرگسالی نمی‌‌توانند در زندگی دانشگاهی یا مصاحبه‌های بعدی شرکت کنند و در زندگی دچار مشکل شوند.
ممکن است فردی که دارای لالی انتخابی است از مدرسه، کار یا فعالیت‌های روزمره کناره گیری کند و از نظر اجتماعی خود را منزوی کند. این موضوع منجر به کاهش عزت نفس و حتی افسردگی میشود.
درمان لالی انتخابی
لالی انتخابی زمانی که زود تشخیص داده شود بیشترین پذیرش را برای درمان دارد. اگر کودک شما دو ماه یا بیشتر در مدرسه سکوت کرده است، مهم است که درمان به موقع شروع شود.
هنگامی که لالی انتخابی زود تشخیص داده نشود، این خطر وجود دارد که کودک شما به صحبت نکردن عادت کند و در نتیجه سکوت به یک روش زندگی تبدیل شود و تغییر آن دشوارتر شود.
درمان لالی انتخابی ممکن است شامل روان‌درمانی، دارو یا ترکیبی از این دو باشد.
روان درمانی
درمان رایج برای لالی انتخابی استفاده از برنامه‌های مدیریت رفتار است. چنین برنامه‌هایی اغلب درمان را حول محور درمان شناختی رفتاری (CBT) قرار می‌دهند.
در مطالعه‌ای که کودکان مبتلا به لالی انتخابی را که به مدت پنج سال CBT دریافت کرده‌اند مورد بررسی قرار داد، محققان دریافتند که اکثریت آن‌ها می‌‌توانند خارج از خانه صحبت کنند و علائم اختلالات اضطرابی کاهش یافته است.
تکنیک‌های مورد استفاده در درمان شناختی رفتاری برای افراد مبتلا به لالی انتخابی ممکن است شامل موارد زیر باشد :
- حساسیت زدایی: فرآیندی است که طی آن، با گذشت زمان، فرد میتواند با روبرو شدن بر حساسیت‌های خود به علائم اضطراب غلبه کند. این تکنیک یک روند آهسته و تدریجی است.
- مواجهه درمانی: در طول مواجهه درمانی، روانشناس فضای امنی ایجاد میکند که در آن فرد در معرض ترس خود قرار میگیرد (در لالی انتخابی، ممکن است در مقابل یا مستقیماً با یک غریبه صحبت کند).
- تقویت: یک درمانگر ممکن است به فرد مبتلا به لالی انتخابی بیاموزد که چگونه از تقویت مثبت برای کاهش اضطراب استفاده کند. به عنوان مثال، با هم، در موقعیت‌هایی که باعث لالی انتخابی میشوند، جملات مقابله‌ای مثبت را به جای خودگویی منفی ارائه کند.
- شکل دهی: شکل‌دهی فرآیندی است که در آن رفتار مطلوب با تقویت مثبت پاداش میگیرد (اما رفتار نامطلوب به طور منفی تقویت نمی‌‌شود). به عنوان مثال، هنگامی که کودک مبتلا به لالی انتخابی تلاش میکند تا با معلم یا کودک دیگری صحبت کند، والدین به او وقت اضافی برای تماشای تلویزیون یا دیرتر به رختخواب رفتن را پاداش بدهند.
دارو
دارو نیز ممکن است مناسب باشد، به ویژه در موارد شدید یا مزمن، یا زمانی که سایر روش‌ها منجر به بهبودی نشده‌اند. انتخاب استفاده از دارو باید با مشورت با پزشکی که تجربه تجویز داروهای اضطراب برای کودکان را دارد انجام شود.
مقاله مرتبط:
اضطراب جدایی؛ علائم، علل، عوارض و درمان
اختلال اضطرابی؛ انواع، علائم، علل و درمان
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)؛ علائم، عوارض، علل و درمان
مقابله با لالی انتخابی
علاوه بر جستجوی درمان حرفه‌ای مناسب، کارهایی وجود دارد که می‌توانید برای کمک به فرزندتان در مدیریت شرایط خود انجام دهید.
به معلمان و سایر افرادی که با فرزندتان کار میکنند اطلاع دهید فرزندتان دچار این اختلال است. گاهی اوقات معلمان از کودکانی که صحبت نمی‌کنند ناامید یا عصبانی میشوند. شما می‌توانید با اطمینان از اینکه، معلم فرزندتان می‌داند که این رفتار عمدی نیست و به فرزند خود کمک کنید. شما و معلم با هم، فرزندتان را تشویق کنید و برای رفتارهای مثبت پاداش بدهید.
فعالیت‌های متناسب با مهارت‌های فعلی او برایش انتخاب کنید. فرزندتان را مجبور نکنید که در موقعیت‌های اجتماعی یا فعالیت‌هایی که نیاز به ارتباط گفتاری دارد شرکت کند. در عوض، فعالیت‌هایی را انتخاب کنید که شامل گفتار نیستند، مانند خواندن، هنر یا انجام پازل.
به پیشرفت پاداش دهید اما از تنبیه بپرهیزید. جایی که پاداش دادن به گام‌های مثبت به سمت صحبت کردن چیز خوبی است، اما سکوت کردن او نباید تنبیه شود. اگر کودک شما از صحبت کردن می‌ترسد، با فشار یا تنبیه شما نمی‌تواند بر این ترس غلبه کند.
به فرزندتان فشار نیاورید، پذیرش والدین و مشارکت خانواده در درمان مهم هستند، اما باید از تلاش برای مجبور کردن فرزندتان به صحبت کردن اجتناب کنید. تحت فشار قرار دادن فرزندتان فقط سطح اضطراب او را افزایش میدهد و صحبت کردن را سخت‌تر میکند. بر روی نشان دادن حمایت و پذیرش فرزندتان تمرکز کنید.
من را در شبکه‌های اجتماعی همراهی کنید
منابع:
بدون دیدگاه