اختلال شخصیت مرزی یا اختلال شخصیت بوردرلاین Borderline Personality Disorder یک بیماری مزمن است که ممکن است شامل بی‌ثباتی خلقی، مشکل در روابط بین فردی و میزان بالای خودآزاری و خودکشی باشد.

اختلال شخصیت مرزی با بی‌ثباتی فراگیر در خلق و خوی، روابط بین فردی، تصور از خود و رفتار تشخیص داده می‌شود.  این بی‌ثباتی اغلب زندگی خانوادگی، کاری، برنامه‌ریزی طولانی مدت و احساس هویت فرد را مختل می‌کند. در این مقاله به معرفی نشانه‌های اختلال شخصیت مرزی، مشکلات روبط بین فردی، علل شکل‌گیری و درمان آن پرداخته‌ام. در آخر، این توضیحات را به صورت محتوای ویدیویی هم می‌توانید مشاهد کنید.

اختلال شخصیت چیست؟ انواع آن

نشانه های اصلی اختلال شخصیت مرزی :

• در روابط بسیار بی‌ثبات هستند .
• خلق ناپایداری دارند.
• اعتماد به نفس پایینی دارند .
• رفتارهای بدون فکر انجام می‌دهند.
• رفتارهای آن‌ها غیرقابل پیش بینی است.
• بر هیجانات خود کنترل ندارند.
• اضطراب بالایی دارند.
• زودرنج و پرخاشگر هستند.
• تهدیدهای مکرر خودکشی و آسیب رساندن به خود
• عصبانیت و خشم بیش از حد و عجیب در قیاس با شرایط
• احساس پوچی مزمن
• افکار پارانوئیدی دوره‌ای

افراد دارای اختلال شخصیت مرزی در رابطه

این افراد همان ابتدا که با کسی آشنا می‌شوند به خود می‌گویند این فرد بهترین و ایده‌آل‌ترین آدم کره زمین است، اصلا خدای بروی زمین است!!! اما با کوچکترین اختلافی، نظر آن‌ها به طور کامل عوض می‌شود و به این باور می‌رسند که این فرد بدترین و پست‌ترین انسان دنیا است و همچنین از طرف مقابل متنفر می‌شوند. کلا این افراد در مورد همه موضوعات نظرات خود را این قدر سریع تغییر می‌دهند اصلا انگار صفر تا صد این افراد در 3 ثانیه پُر می‌شود، در 3 ثانیه عاشق می‌شوند، در مدت 3 ثانیه متنفر می‌شوند، در 3 ثانیه خشمگین می‌شوند و دیگر هیچگونه کنترلی بر روی رفتار خود ندارند.

ترس از تنهایی و طرد شدن

افرادی که اختلال شخصیت مرزی دارند به شدت، ترس از تنهایی و طرد شدن دارند تا با فردی آشنا می‌شوند سریعا به او وابسته می‌شوند رفتار صمیمی و گرمی با او دارند انگار صد سال است که آن فرد را می‌شناسند اما همین که احساس کنند طرف مقابل خیلی جذب او نشده است یا احساس کنند که طرف مقابل به او کم محبتی می‌کند همان لحظه است که آن روی سکه خود را نشان می‌دهند: اول شروع به التماس کردن می‌کنند، در مرحله بعد تهدید به خودزنی و خودکشی می‌کنند، مرحله بعد از آن نوبت این می‌شود که طرف مقابل را تهدید به آسیب رساندن و آبرو ریزی کنند. متاسفانه فقط تهدید نیست و تهدیدها را عملی می‌کنند(البته به جز خودکشی که معمولا نمایشی است).

خودآزاری

بدن افراد دارای اختلال شخصیت مرزی، پر از جای چاقو و سوختگی است که توسط خودشان انجام شده است به این دلیل که  هیچگونه کنترلی روی هیجانات و رفتارشان ندارند و اصلا به رفتارهایی که می‌خواهند انجام دهند فکر نمی‌کنند که متوجه درست یا غلط بودن رفتار خود شوند.

افکار پارانوئیدی

این افراد افکار پارانوئیدی دوره‌ای دارند. به این معنا که بعضی اوقات در رابطه بسیار شکاک می‌شوند. فقط کافیست طرف مقابل یک تغییر برنامه داشته باشد یا طبق روتین و روال همیشگی کاری را انجام ندهد یا یک کار و سفر غیر منتظره برایش پیش آید، این هنگام است که افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی بسیار شکاک می‌شوند و شروع به چک کردن بیش از اندازه طرف مقابل می‌کنند مثل پرس‌وجوی پرخاشگرانه و تعقیب کردن؛ حتی اگر طرف مقابل سفر هم رفته باشد تا شهر دیگر هم او را تعقیب می‌کنند.

درمان اختلال شخصیت مرزی

در گذشته افراد بر این باور بودند که درمان اختلال شخصیت مرزی تقریبا غیرممکن است. اما امروزه متخصصان معتقد هستند که این بیماری با تعهد به درمان قابل درمان است و زندگی افراد مبتلا به شخصیت مرزی را تا حد زیادی بهبود می‌بخشد.

یکی از روش‌های درمانی، درمان دیالکتیکی است که همراه با آموزش مهارت‌های مقابله‌ای برای تنظیم احساسات و ایجاد روابط پایدار است.

همچنین، سایر اشکال درمانی نیز می‌توانند موثر باشند. درمان شناختی-رفتاری، الگوهای فکری تحریف شده را تغییر می‌دهد. علاوه بر روان درمانی، ممکن است داروهایی برای کمک به رفع علائمی مانند اضطراب یا افسردگی تجویز شود. معمولا اختلال شخصیت مرزی در ۱۸ سالگی خود را نشان می‌دهد و هر چه در سنین پایین‌تری درمان شروع شود نتیجه بهتری خواهد داشت.

علل شکل گیری اختلال

ریشه‌های اختلال شخصیت مرزی هنوز به طور کامل شناخته نشده است. همانند اکثر بیماری‌ها و اختلال‌های روانی که به طور واضح علت آن‌ها مشخص نیست، به نظر می‌رسد که این اختلال، ناشی از تعاملات پیچیده بین ژنتیکی و محیط است. عوامل ژنتیکی در کنار عوامل محیطی همچون دوران ناخوشایند کودکی، سواستفاده و رهاشدگی در این دوران سبب بروز این اختلال خواهند شد.

سوالات متداول

منابع:

• https://www.psychologytoday.com/us/basics/borderline-personality-disorder

• https://www.psychologytoday.com/intl/conditions/borderline-personality-disorder#:~:text=Borderline%20personality%20disorder%20(BPD)%20is,an%20individual’s%20sense%20of%20identity.