اعتیاد به قمار یا اختلال قمار، به عنوان یک اختلال سلامت روانی مرتبط با فعالیت قمار، به معنای قرار دادن چیزی با ارزش برای خود در معرض خطر به منظور کسب چیزی است. انواع مختلفی از قمار وجود دارد، اما پرس‌شده‌های رایج شامل شرط‌بندی در کازینو یا رویدادهای ورزشی هستند. لازم به ذکر است که همه افرادی که قمار می‌کنند، به اعتیاد به قمار مبتلا نمی‌شوند.
بنابر تعریف راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) از انجمن روانپزشکی آمریکا، اعتیاد به قمار را یک اعتیاد رفتاری معرفی کرده است. در حقیقت، در حال حاضر، این تنها اعتیاد رفتاری است که توسط DSM-5 تشخیص داده شده است. در روش‌های خاصی، اعتیاد به قمار شبیه به اعتیاد به مواد مخدر است. آنها نه تنها شیمی مغز شما را تغییر می‌دهند، بلکه می‌توانند ویژگی‌های کناره‌گیری و تحمل را نیز داشته باشند.
گاهی اعتیاد به قمار به عنوان قمار اجباری یا اختلال قمار نیز شناخته می‌شود. زمانی که از قمار صحبت می‌کنیم، اکثراً تصویر کازینوهای درخشان و بازی‌های شرطی ورزشی به ذهنمان خطور می‌کند. اما آیا به این فکر کرده‌اید که قمار می‌تواند به یک اعتیاد تبدیل شود؟ بله، درست شنیدید، اعتیاد به قمار که بسیاری از افراد را درگیر خود می‌کند و زندگی‌شان را بهم می‌زند.
قمار، یک وعده از پول و ثروت و هیجان است که برخی افراد را جذب می‌کند. اما اینکه چرا این نیروی جذاب برخی افراد را وابسته و معتاد به خوشبختی و شانس می‌کند، یک موضوعی است که بررسی و توضیح دقیقی می‌طلبد. وقتی شما قمار می‌کنید، ممکن است احساس جذابیت بیشتری بکنید و بخواهید بیشتر بازی کنید. اما به همان اندازه که نیاز به قمار بیشتری پیدا می‌کنید، احساس خوشبختی و هیجان هم کاهش می‌یابد و برای تجربه دوباره آن حس اولیه، باید بیشتر قمار کنید. این یک چرخه نامطلوب است که می‌تواند به مشکلات مالی، روابط ناسالم و مشکلات روانی و اجتماعی دیگر منجر شود.
اعتیاد به قمار مشکلات جدی برای فرد و خانواده‌اش ایجاد می‌کند. فرد ممکن است به دنبال پنهان کردن فعالیت‌های قماری خود باشد و در این راه به دزدی، تقلب و یا فروش اموال شخصی بپردازد. همچنین، تمرکز بر قمار می‌تواند تمام وقت و انرژی فرد را به خود اختصاص دهد و باعث کاهش عملکرد در کار و تحصیل شود.
اعتیاد به قمار چه کسانی را تحت تاثیر قرار می دهد؟
اعتیاد به قمار، تأثیری بر نوجوانان و بزرگسالان دارد. در ایالات متحده، قمار برای نوجوانان زیر 18 سال غیرقانونی است، اما هنوز برای این گروه سنی رایج است. همچنین، قمار در سنین پایین نیز یک عامل خطر برای ابتلا به اعتیاد به قمار است.
درباره شیوع اعتیاد به قمار، تخمین می‌رود که 2 تا 4 درصد از جمعیت ایالات متحده تحت تأثیر این اختلال قرار دارند. با این حال، این تخمین ممکن است نادرست باشد زیرا همه افراد مبتلا به اعتیاد به قمار تشخیص یا درمان حرفه‌ای دریافت نمی‌کنند.
علائم
علائم و علل اعتیاد به قمار به شرح زیر است:
- تداخل قمار با بخش‌های اصلی زندگی شما، مانند روابط، کار و ثبات مالی.
- نشانه‌های خاص اعتیاد به قمار عبارتند از:
- فکر مداوم به قمار.
- نیاز به مقادیر بیشتر پول یا اشیاء قیمتی برای تجربه همان سطح لذت و هیجان.
- تلاش‌های ناموفق تکراری برای کنترل یا ترک قمار.
- بی‌قراری و تحریک پذیری زمانی که سعی در ترک قمار دارید.
- استفاده از قمار به عنوان فرار از احساسات منفی.
- قمار به منظور جبران ضررهای اخیر مرتبط با قمار.
- کم اهمیت دادن یا دروغ گفتن به عزیزان درباره رفتارهای قماری.
- وابستگی به دیگران برای تأمین مالی قمار یا جایگزینی پولی که از قمار از دست رفته است.
- ادامه قمار حتی زمانی که تأثیر منفی بر امور مالی، کار، تحصیلات یا روابط شخصی دارد.
علل
عواملی که به ایجاد اعتیاد به قمار می‌انجامند عبارتند از:
- تغییرات در شیمی مغز: قمار بر مرکز پاداش مغز تأثیر می‌گذارد و می‌تواند سطوح بالایی از ماده شیمیایی دوپامین را ارسال کند. این باعث می‌شود که شما به دنبال تجربه‌های قماری جویای لذت و هیجان بیشتر شوید.
- ژنتیک: اعتیاد به قمار معمولاً در خانواده‌ها پخش می‌شود و نشانگر وجود یک پیوند ژنتیکی است. تحقیقات نشان می‌دهد که عوامل ژنتیکی ممکن است بیشتر از عوامل محیطی در خطر ابتلا به اعتیاد به قمار نقش داشته باشند.
- ویژگی‌های شخصیتی و شرایط سلامت روانی همزیستی نیز می‌توانند در ایجاد اعتیاد به قمار تأثیرگذار باشند.
به‌طور کلی، علائم اعتیاد به قمار و عوامل موثر در ایجاد آن امری پیچیده است و ترکیبی از عوامل بیولوژیکی، ژنتیکی و روانشناختی ممکن است در این اختلال نقش داشته باشند.
ویژگی شخصیتی
در مورد ویژگی‌های شخصیتی، افراد مبتلا به اعتیاد به قمار بیشتر احتمال دارند دارای ویژگی‌های شخصیتی زیر باشند:
- تکانشگری (Impulsivity): این ویژگی شامل عملکرد فوری بدون تفکر کافی و کمبود کنترل عمل است. افراد تکانشگر بیشتر تمایل دارند به تصمیمات بی‌اندیشیده و اقدامات بی‌درنگ، که می‌تواند باعث افزایش خطرات مرتبط با قمار شود.
- احساس طلبی (Sensation-seeking): این ویژگی شامل جستجوی تجربه‌های جدید، هیجان‌طلبی و تحمل کمتر از میزان عادی از هیجان است. افراد با احساس طلبی بالا ممکن است به دنبال تجربه هیجان‌انگیز قمار باشند.
- اجبار (Compulsivity): این ویژگی شامل تکرار رفتارها و عملکردهای خودکار است. افراد با اجبار بالا ممکن است به طور مداوم به قمار روی آورده و به تکرار رفتارهای قماری بپردازند.
- مشکلات تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی: افراد با مشکلات در تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی ممکن است دچار اعتیاد به قمار شوند. ضعف در این مهارت‌ها می‌تواند منجر به تصمیم‌های نادرست و عجولانه درباره قمار شود.
سلامت روانی
درباره شرایط سلامت روانی همزمان، مطالعات نشان می‌دهد که افراد مبتلا به اختلال قمار بیشتر احتمال دارند شرایط زیر را تجربه کنند:
- اختلال مصرف مواد (SUD): مشکلات مصرف الکل و سایر مواد ممکن است با اعتیاد به قمار همراه باشد.
- اختلالات کنترل تکانه (Impulse Control Disorders): مانند اختلال شخصیت حد واسط، اختلال کنترل تکانه نمایانگر کمبود در کنترل نیازها و احساسات است و می‌تواند با اعتیاد به قمار همراه باشد.
- اختلالات خلقی: افراد مبتلا به اعتیاد به قمار ممکن است دچار افسردگی و سایر اختلالات خلقی شوند.
- اختلالات اضطرابی: مانند اختلال اضطراب فراگیر یا اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)، می‌توانند همزمان با اعتیاد به قمار بروز کنند.
- اختلالات شخصیت: برخی از افتراد مبتلا به اعتیاد به قمار ممکن است دارای اختلال شخصیت نرمال نباشند، مانند اختلال شخصیت اعتیادی (Addictive Personality) یا اختلال شخصیت انتقادپذیر (Dependent Personality Disorder).
مهم است بدانید که این ویژگی‌ها و شرایط ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشند و علل ابتلا به اختلال قمار نیز می‌تواند گسترده و متنوع باشد. همچنین، برعکس نیز صحیح است که برخی افراد ممکن است این ویژگی‌ها را نداشته باشند و با اعتیاد به قمار مواجه شوند. به همین دلیل، تشخیص و درمان اختلال قمار نیاز به ارزیابی تخصصی توسط یک حرفه‌ای در حوزه بهداشت روانی دارد.
درمان اعتیاد به قمار
برای درمان اعتیاد به قمار معمولاً شامل یک ترکیب از روش‌های درمانی است. درمان اعتیاد به قمار می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- روان درمانی: درمان رفتاری شناختی (CBT) معمولاً به عنوان روش اصلی درمان اختلال قمار استفاده می‌شود. در این روش، یک متخصص سلامت روان با شما همکاری می‌کند تا الگوهای فکری و رفتاری ناسالم خود را شناسایی کنید و یاد بگیرید چگونه آنها را تغییر دهید. این شامل تمریناتی مانند تشخیص و مقابله با افکار نادرست، مدیریت وقت و استرس، بهبود مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی، و توسعه الگوهای رفتاری سالم است.
- پشتیبانی گروهی: شرکت در گروه‌های درمانی مرتبط با اعتیاد به قمار می‌تواند به شما کمک کند تا با اشتراک تجربیات و مشکلات خود با افراد دیگر درمان شوید. این گروه‌ها معمولاً تحت نظارت یک متخصص بهداشت روان برگزار می‌شوند و می‌توانند یک منبع حمایت و الهام برای شما باشند.
- خانواده درمانی: اعتیاد به قمار می‌تواند تأثیراتی بر روابط خانوادگی داشته باشد. خانواده درمانی می‌تواند به شما و خانواده‌تان کمک کند تا درک بهتری از این اختلال پیدا کنید و راهکارهایی را برای مدیریت آن در محیط خانه ایجاد کنید.
آیا می توانم از اعتیاد به قمار جلوگیری کنم؟
بله، می‌توانید جلوگیری کنید و اقداماتی برای کاهش خطر ابتلا به این اختلال انجام دهید. در ادامه، تعدادی از این اقدامات را برای شما آورده‌ام:
- اجتناب یا محدود کردن رفتارهای قمار: سعی کنید از قمار اجتناب کنید یا آن را محدود کنید. به خود بپرسید که چقدر وقت، پول و انرژی خود را صرف قمار می‌کنید و سپس تصمیم بگیرید که چگونه می‌توانید این رفتار را کنترل کنید. ممکن است نیاز به کمک حرفه‌ای داشته باشید تا راه‌های موثری برای مدیریت قمار را یاد بگیرید.
- شناخت سابقه خانوادگی: اگر سابقه خانوادگی اختلالات مصرف مواد یا اعتیادهای رفتاری دارید، ممکن است در برابر اعتیاد به قمار آسیب پذیرتر باشید. با روانشناس خود مشورت کنید و در مورد راه‌هایی برای کاهش خطر خود صحبت کنید.
- مدیریت سالم استرس: استرس و تغییرات زندگی می‌توانند خطر اعتیاد را افزایش دهند. در این شرایط، اهمیت مدیریت سالم استرس را بیشتر بدانید. از روش‌های مقابله با استرس سالم مانند ورزش، مدیتیشن، ذهن آگاهی، تماشای فیلم، خواندن کتاب یا هرگونه سرگرمی مورد علاقه خود استفاده کنید. همچنین، در صورت نیاز، به یک متخصص سلامت روان مراجعه کنید تا به شما کمک کند استرس را مدیریت کنید.
- مدیریت مالی: برنامه‌ریزی مالی مطمئن و مدیریت صحیح منابع مالی می‌تواند به شما کمک کند از قمار دوری کنید. سعی کنید بودجه‌بندی کنید، هزینه‌ها را طبق برنامه مدیریت کنید و وقتی که می‌خواهید خرید یا هزینه‌های غیرضروری دیگری انجام دهید، بررسی دقیقی انجام دهید.
- پشتیبانی حرفه‌ای: اگر در معرض خطر اعتیاد به قمار قرار دارید یا مشکلاتی در مدیریت رفتار قمار دارید، بهتر است به یک حرفه‌ای متخصص در این زمینه مراجعه کنید. مشاوره حرفه‌ای می‌تواند به شما در درک بهتر عواقب قمار و یادگیری راه‌های موثر برای مقابله با آن کمک کند.
- حمایت از خانواده و دوستان: با خانواده و دوستانتان در مورد مشکلاتتان صحبت کنید و از حمایت آنها استفاده کنید. آنها ممکن است بتوانند شما را در مدیریت رفتارهای قماری کمک کنند و به شما انگیزه بدهند.
منابع:
- انجمن روانپزشکی آمریکا. اختلال قمار چیست؟(https://www.psychiatry.org/patients-families/gambling-disorder /what-is-gambling-disorder) آخرین بررسی 2021/8. بازدید در 8/7/2023.
- Menchon JM، Mestre-Bach G، Steward T، Fernández-Aranda F، Jiménez-Murcia S. مروری بر اختلال قمار: از رویکردهای درمانی تا عوامل خطر . 2018; 7:434. بازدید در 8/7/2023.F1000Res. )https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5893944/(
- Yau YH، Potenza MN. اختلال قمار و سایر اعتیادهای رفتاری: شناخت و درمان(https://pubmed.ncbi.nlm.nih. gov/25747926/) . روانپزشکی Harv Rev. 2015; 23 (2): 134-146. بازدید در 8/7/2023.
- https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17881-gambling-disorder-gambling-addiction
بدون دیدگاه