در ادبیات مواد مخدر، یکی از نام‌هایی که همواره به همراه افسانه و افتخار، هیجان و خطر معرفی می‌شود، نام کوکائین است. این ماده بر اساس آنچه که به آن می‌گویند، می‌تواند تصویری از حس غیرقابل وصفی که به ذهن می‌آید، را به ما نقل کند. اما در عین حال، کوکائین همچنان تبهکاری، وابستگی و خطر را نیز به همراه دارد.
کوکائین، یکی از قدیمی‌ترین و معروف‌ترین مواد مخدر در جهان است. از آمریکای جنوبی تا سرزمین‌های دورافتاده آسیا، کوکائین همواره به عنوان نمادی از شهوت و تجربهٔ منحصر به فرد، در میان انسان‌ها جا‌افتاده است.
اما عواقب استفاده از کوکائین همیشه مورد بحث و توجه بوده است. آیا این ماده جادویی و رازآلود برای لحظاتی از شادی و هیجان، واقعاً ارزش آن همه خطر و خسارت را دارد؟ یا آیا این یک تله گرفتارکننده است که به آرامی انسان را به سمت فراموشی و نابودی می‌کشاند؟
در این مقدمه، به همراه همراهی شما، به جستجوی عالمانه در جهان کوکائین خواهیم پرداخت. در این سفر، خواهیم دید که کوکائین چگونه مغز ما را مسحور می‌کند، چگونه اثراتش می‌تواند به جسم و روح انسان آسیب برساند و چه تأثیری بر جامعه دارد.
آماده‌اید؟ پس بیایید در عمق این اقیانوسی از راز و رمزهای کوکائین غوطه ور شویم و ببینیم که آیا این ماده خواب‌آور می‌تواند ما را به پایان تاریکی برساند یا باعث تحقق آرزوهای ناگهانی‌مان شود.
کوکائین یک داروی محرک است که بسیار مورد سوء استفاده قرار می‌گیرد. این دارو باعث ایجاد حالت سرخوشی، افزایش انرژی و هوشیاری ذهنی در کاربرانش می‌شود. اما اعتیادزا و باعث مشکلات جسمی و روانی شدید می‌شود. در دهه‌های 1970 و 1980، سوء مصرف کوکائین در ایالات متحده به اوج خود رسید، اما هنوز هم یک مشکل جدی است. این دارو مستقیماً بر عملکرد مغز تأثیر می‌گذارد و اعتیاد طولانی‌مدت باعث مشکلات فیزیولوژیکی و روانی گسترده می‌شود.
اولین بار کوکائین خالص در اواسط قرن نوزدهم از برگ بوته کوکا استخراج شد. در اوایل دهه 1900، مردم از این محرک برای درمان بیماری‌ها و استفاده در تونیک‌ها و الکسیرها امیدوار بودند. کوکائین سریعاً در داروها و محصولات دیگر محبوب شد. اما نگرانی‌ها به دلیل افزایش اعتیاد، رفتار نامتعارف، تشنج و مرگ نیز افزایش یافت.
در سال 1906، قانون غذا و داروی خالص مقرر کرد که محصولاتی که شامل مواد خطرناک مانند کوکائین هستند، باید این اطلاعات روی برچسب آنها قید شود. سپس در سال 1914، قانون هریسون استفاده غیرقانونی از کوکائین را ممنوع کرد و تنها با نسخه پزشک در دسترس بود. به همین دلیل، مصرف این دارو به طور قابل توجهی کاهش یافت.
اما در دهه 1960، مصرف غیرقانونی کوکائین دوباره افزایش یافت و در دهه 1970، این ماده مخدر در میان طبقه متوسط و متوسط آمریکایی‌ها رواج یافت. در دهه 1980، پژوهشگران شواهد گسترده‌ای از مشکلات فیزیولوژیکی و روانی در مصرف‌کنندگان این دارو کشف کردند که باعث افزایش وقوع بیماری‌ها و پذیرش در بخش‌های اورژانس شد.
اکنون کوکائین به عنوان یک داروی محدود استفاده می‌شود و ممکن است توسط پزشکان برای مصارف پزشکی قانونی تجویز شود، مثل بی‌حسی موضاز جراحی‌های موضعی. اما استفاده غیرقانونی و سوء استفاده از این دارو همچنان یک مشکل جدی است و با خطراتی مانند اعتیاد، مشکلات قلبی و عروقی، اختلالات روانی و اجتماعی همراه است. همچنین، مصرف این دارو در دوران بارداری ممکن است به جنین آسیب برساند و مشکلات جدی در نوزادان متولد شده ایجاد کند.
مشکلات اعتیاد به کوکائین را نباید بی‌توجه گذاشت و در صورت بروز اعتیاد، لازم است که فرد مورد مشکل حمایت و درمان مناسب را دریافت کند. درمان اعتیاد به کوکائین ممکن است شامل روش‌های مختلفی مانند درمان روانشناختی، مشاوره، درمان دارویی و حمایت اجتماعی باشد.
مهم است که هرگونه استفاده از کوکائین یا سایر مواد مخدر را به هیچ عنوان ترویج ندهیم و افراد را آگاه کنیم که مصرف این مواد می‌تواند عواقب جدی برای سلامتی و کیفیت زندگی آنها داشته باشد. همچنین، برنامه‌ها و سیاست‌های کاهش آسیب و درمان اعتیاد باید به منظور کاهش مشکلات مرتبط با مصرف آن و سایر مواد مخدر در جامعه اجرا شوند.
آیا برخی از روش های مصرف کوکائین مضرتر است؟
درباره مضرات روش‌های مصرف کوکائین، روش‌های مختلف مصرف کوکائین ممکن است عوارض جانبی متفاوتی داشته باشند. به عنوان مثال، استفاده مزمن و مکرر از کوکائین از طریق استنشاق می‌تواند باعث از دست دادن حس بویایی، خونریزی از بینی، مشکلات در بلع، تحریک صدا و تحریک مزمن بینی شود که ممکن است منجر به التهاب مزمن و خونریزی بینی شود. مصرف کوکائین نیز می‌تواند باعث قانقاریای شدید روده شود به دلیل کاهش جریان خون. افرادی که کوکائین را تزریق می‌کنند، ممکن است علائم سوراخ شدن و ماندن جای آن را تجربه کنند که معمولاً در بازوی آنها قرار دارد. مصرف کوکائین به صورت تزریق داخل وریدی نیز می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک به دارو یا ترکیبات خیابانی کوکائین شود، که در موارد شدید ممکن است منجر به مرگ شود. همچنین، زیرا کوکائین تمایل به کاهش اشتها دارد، افراد مصرف کننده مزمن کوکائین ممکن است اشتهای خود را از دست بدهند و تجربه کاهش وزن و سوءتغذیه قابل توجهی داشته باشند.
روش‌های اصلی مصرف کوکائین شامل استنشاق (اسنیف)، تزریق و کشیدن سیگار است. بدون توجه به روش مصرف، مصرف زیاد این ماده خطرناک است و ممکن است منجر به مرگ شود. کشیدن سیگار باعث می‌شود که مقدار بالایی از کوکائین به مغز برسد و اثر آن به سرعت بیشتری احساس شود. مصرف کنندگان مواد مخدر تزریقی در صورت استفاده مشترک از سوزن‌ها یا تجهیزات تزریقی، در معرض خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند HIV/AIDS و هپاتیت C قرار دارند.
کوکائین یک محرک قوی سیستم عصبی مرکزی است که با اختلال در جذب مجدد دوپامین، یک پیام‌رسان شیمیایی مرتبط با لذت و حرکت، اثر می‌گذارد. این انباشت دوپامین باعث افزایش مصرف کوکائین می‌شود.
اثرات فوری مصرف کوکائین شامل تحریک بیش از حد، کاهش خستگی و افزایش وضوح ذهنی است. مدت زمان اثرات بستگی به روش مصرف متفاوت است. هر چه کوکائین سریعتر جذب شود، اثر آن قوی‌تر است. با این حال، هر چه سریعتر جذب شود، مدت اثر آن کوتاه‌تر است. نیازمندی از طریق روش استنشاقی ممکن است ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول بکشد، در حالی که نیازمندی‌های سیگار کشیدن ممکن است ۵ تا ۱۰ دقیقه طول بکشد. مصرف بیشتر می‌تواند دوره تحریک را کاهش دهد.
آثار مصرف کوکائین
اثرات کوکائین تقریباً بلافاصله پس از مصرف ظاهر می‌شوند و در عرض چند دقیقه یا چند ساعت از بین می‌روند. مصرف کوکائین در مقادیر کم (تا ۱۰۰ میلی‌گرم) معمولاً باعث احساس سرخوشی، افزایش انرژی، حرف‌زنی بیش از حد و تمرکز ذهنی می‌شود، به ویژه در حس بینایی، شنوایی و لمس. همچنین ممکن است نیاز به خوردن و خواب کاهش یابد.با این حال، مصرف کوکائین همراه با خطرات جدی برای سلامتی است. برخی از اثرات جانبی کوکائین شامل موارد زیر می‌شوند:
- افزایش ضربان قلب و فشار خون: کوکائین می‌تواند باعث افزایش ضربان قلب و فشار خون شود. این موضوع می‌تواند خطر ابتلا به حمله قلبی، سکته مغزی و مشکلات قلبی دیگر را افزایش دهد.
- اختلالات روانی: مصرف کوکائین می‌تواند منجر به اضطراب، افسردگی شدید، خشم و تشنجات شدید شود. همچنین، مصرف بلندمدت کوکائین می‌تواند باعث ایجاد اختلالات روانی مانند افسردگی مزمن و اختلال وسواسی-جبری شود.
- مشکلات تنفسی: استنشاق کوکائین می‌تواند باعث تحریک راه‌های تنفسی شود و به علت تنگی نفس، خلق و خو و سرگیجه منجر شود. در موارد شدید، این ممکن است منجر به توقف تنفسی و در نتیجه مرگی ناگهانی شود.
- افزایش خطر ابتلا به عفونت‌های مشترک سوزن: مصرف کوکائین تزریقی باعث افزایش خطر ابتلا به عفونت‌هایی مانند HIV/AIDS و هپاتیت C می‌شود. این امر به دلیل استفاده مشترک سوزن‌ها یا تجهیزات تزریقی در میان مصرف‌کنندگان رخ می‌دهد.
- مشکلات گوارشی: مصرف کوکائین می‌تواند باعث تحریک مغزهای گوارشی شود و به علت تهوع، استفراغ و اسهال منجر شود.
- مشکلات عصبی و عضلانی: می‌تواند باعث لرزش، تشنج و اختلالات حرکتی شود. همچنین، ممکن است باعث ضعف عضلات و تحریک طولانی‌مدت سیستم عصبی مرکزی شود.
مصرف کوکائین به هیچ وجه توصیه نمی‌شود و برای جلوگیری از خطرات جدی برای سلامتی باید از این ماده خودداری کرد.
علائم سوء مصرف کوکائین
علائم سوء مصرف کوکائین در دو دسته قابل تقسیم است، علائم کوتاه مدت و علائم بلند مدت.
- علائم کوتاه مدت شامل ضربان قلب و تنفس سریع، افزایش فشار خون و دمای بدن، رفتار نامنظم یا خشونت آمیز، تاری دید، درد قفسه سینه، حالت تهوع، تب، اسپاسم عضلانی، تشنج و مرگ ناشی از تشنج، نارسایی قلبی یا نارسایی مغزی است.
- علائم بلند مدت شامل وابستگی و افسردگی، احساس بی قراری، تحریک پذیری، نوسانات خلقی، پارانویا، بی خوابی و کاهش وزن، مشکلات عاطفی و انزوا از خانواده و دوستان، روان پریشی، پارانویا، افسردگی، اختلالات اضطرابی و هذیان، آسیب به بینی و مجرای بینی ملتهب، افزایش خطر ابتلا به هپاتیت و HIV، عفونت های تنفسی شدید، حملات قلبی، درد قفسه سینه، نارسایی تنفسی، سکته مغزی و درد شکم و حالت تهوع.
موسسه ملی سوء مصرف مواد مخدر علائم هشدار دهنده مصرف کوکائین را شناسایی کرده است. این علائم شامل چشمان قرمز و خون آلود، آبریزش بینی یا بوییدن مکرر، تغییر در الگوی خوردن یا خوابیدن، تغییر در گروه دوستان، تغییر در رفتار، رفتار گوشه گیر، افسرده، خسته یا بی توجه به ظاهر شخصی، از دست دادن علاقه به مدرسه، خانواده یا فعالیت هایی که قبلاً از آنها لذت می بردید، و نیاز مداوم به پول است.
برای تشخیص اختلالات مرتبط با محرک، باید الگوی مصرف کوکائین یا سایر محرک‌ها منجر به اختلال یا ناراحتی قابل توجه بالینی شود. براساس DSM-5، برای تشخیص این اختلالات، باید حداقل دو مورد از موارد زیر در طول 12 ماه دیده شود: مصرف محرک در مقادیر بیشتر یا در مدت زمان طولانی‌تر از آنچه در نظر گرفته شده، تمایل مداوم یا تلاش‌های ناموفق برای کاهش یا کنترل مصرف محرک، زمان زیادی برای بدست آدرمان سوء مصرف کوکائین وابستگی آن از طریق روش‌های مختلفی انجام می‌شود.
درمان
درمان ممکن است شامل مشاوره روانشناختی، درمان دارویی و پشتیبانی اجتماعی باشد. در زیر توضیح مختصری از هر یک از این روش‌ها آورده شده است:
- مشاوره روانشناختی: مشاوره روانشناختی یکی از مهمترین روش‌های درمان سوء مصرف کوکائین است. این روش به فرد کمک می‌کند تا رفتارها و الگوهای ناسالم را بشناسد و استراتژی‌های مقابله موثری را بیاموزد. مشاوره می‌تواند به صورت فردی یا گروهی ارائه شود.
- درمان دارویی: برخی داروها می‌توانند در کنترل وابستگی به کوکائین موثر باشند. برای مثال، داروهای متادون، بوپرنورفین و نالترکسون می‌توانند استفاده شوند تا علائم جدیدی از وابستگی را کاهش دهند و کاهش تشنج و افسردگی را تسهیل کنند.
- پشتیبانی اجتماعی: حمایت از خانواده، دوستان و گروه‌های حمایتی می‌تواند در فرآیند بهبود کمک کند. افرادی که در اطراف فرد وابسته زندگی می‌کنند می‌توانند در ارائه حمایت، تشویق و توجه به نیازهای اجتماعی شخص نقش مهمی داشته باشند.
مهم است بدانید که درمان سوء مصرف کوکائین ممکن است طولانی مدت باشد و نیاز به تلاش و استمرار داشته باشد. همچنین، هر فرد به طور متفاوت به درمان نیاز دارد، بنابراین مشاوره و راهنمایی حرفه‌ای از اهمیت بالایی برخوردار است. در صورتی که خود یا کسی در اطرافتان با مشکل سوء مصرف کوکائین روبرو هستید، توصیه می‌شود با یک متخصص مشورت کنید تا راهنمایی لازم را دریافت کنید.
علل سو مصرف کوکائین:
کوکائین یک نوع محرک است که به افراد مصرف کننده احساس کاذب قدرت و انرژی می‌دهد. این مواد باعث می‌شود که فرد احساس سرخوشی، اعتماد به نفس بیشتر و کاهش کنترل خود را تجربه کند. هنگامی که افراد از تأثیرات این ماده خارج می‌شوند، معمولاً احساس افسردگی، عصبانیت و تمایل بیشتر به مصرف مواد مخدر دیگر دارند. نمی‌توان پیش‌بینی کرد که آیا فرد به این ماده وابسته و معتاد خواهد شد یا آیا مصرف بعدی می‌تواند خطرناک باشد.
منابع:
- راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویرایش پنجم
- موسسه ملی سوء مصرف مواد مخدر
- https://www.psychologytoday.com/us/conditions/cocaine-use-disorder
بدون دیدگاه