در این مقاله قصد دارم به معرفی تروما جمعی(تجربه آسیبزا جمعی) دلایل و موقعیتهایی که سبب این موضوع میشود، چه آثاری را بر جامعه خواهد گذاشت و درمان آن بپردازم. اما لازم است که برای درک بهتر این موضوع اول به تعریف تروما بپردازم.
تروما چیست؟
اصطلاح تروما(Trauma) در زبان فارسی ترجمههای گوناگون و مختلف زیادی دارد مانند: سانحه، سانحه آسیبزا، تجربه آسیبزا، خاطره آسیبزا، رویداد آسیبزا، زخم روحی و… که از نظر من تجربه آسیبزا ترجمه مناسبتری است.
تروما یک واکنش عاطفی و روانی شدید به یک رویداد وحشتناک است، مانند سوء استفاده، آزار و تجاوز جنسی، تصادف شدید، بلای طبیعی و….
مقاله مرتبط:
تروما چیست؟ علائم، انواع و درمان آن چیست؟
تروما جمعی چیست؟
تروما جمعی یک تجربه آسیبزا است که گروه بزرگی از مردم را تحت تأثیر قرار میدهد و درگیر خود میکند. تروما جمعی یک رویداد فاجعه آمیز است که ساختار اساسی جامعه را در هم میشکند. جدای از تلفات وحشتناک زندگی، تروما جمعی یک بحران معنا هم است.
دلایل تروما جمعی
دلایلی که ممکن است منجر به یک تروما جمعی شود شامل:
- جنگها
- بلایای طبیعی
- تیراندازیهای دسته جمعی
- حملات تروریستی
- همهگیری بیماریها
- سرکوب سیستماتیک و تاریخی
- رکود اقتصادی قحطی یا فقر شدید
- نسل کشی
- و…
تاثیر تروما جمعی
تجارب آسیبزا میتوانند منجر به پیامدهای فیزیولوژیکی، روانی، رابطهای، اجتماعی و معنوی شوند. اگرچه این تروما به صورت جمعی شکل میگیرد اما میتواند تجربیات و پاسخ های فردی بسیار متفاوتی هم داشته باشد.
برخی از تروماهای جمعی میتوانند تاثیر فوری و در مدت زمان نسبتاً محدودی را داشته باشند(مانند بلایای طبیعی). برخی دیگر خیلی فوری نیستند اما بسیار طولانیتر هستند(مانند همه گیری گسترده یک بیماری، رکود اقتصادی، یا درگیری نظامی).
تاثیرات اجتماعی تروما جمعی
تروما جمعی تاثیرات اجتماعی زیادی هم میتواند بر روی جوامع داشته باشد مانند:
- افزایش ترس فردی و جمعی
- خدشه دار شدن غرور ملی
- احساس حقارت
- بحران هویت
- افزایش احساس آسیب پذیری
- افزایش هوشیاری در برابر تهدیدات جدید
- از بین رفتن اعتماد
همچنین میتواند باورهایی که مردم قبلاً در مورد جامعه خود داشتند را متزلزل یا حتی از بین ببرد.
تاثیرات فیزیکی تروما جمعی
- سر درد
- درد قفسه سینه
- احساس خستگی و کوفتگی بدن
- مشکلات خواب
- حالت تهوع
تاثیرات روانی
پس از یک اتفاق شوکه کننده برای خیلی از افراد ممکن است پریشانی روانی بوجود بیاید.مانند:
- افسردگی
- اضطراب
- ناامیدی
- استرس پس از سانحه(PTSD)
در یک مطالعه که به بررسی اثرات فوری و بلندمدت 11 سپتامبر پرداخته بود، محققان بیش از 3400 نفر را مورد بررسی قرار دادند و دریافتند که این اتفاق سبب پریشانیهای روانی مانند استرس شدید، اختلال استرس پس از سانحه(PTSD)و ترس مداوم از حملات تروریستی بعدی شده است.
مقاله مرتبط:
دلایل افسردگی و درمان آن چیست؟
اضطراب و انواع اختلال اضطرابی چست؟ درمان اضطراب
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) چیست؟
اثرات فرا نسلی تروما جمعی
آسیبهای جمعی ممکن است به نسل های آینده منتقل شود. محققان بر این باورند که این رویدادهای تاریخی آسیبزا، یک حافظه جمعی ایجاد میکنند. این حافظه جمعی فراتر از حافظه فردی است و فراتر از زندگی کسانی که از طریق این تجربه زندگی کردهاند. این تاثیرات بین نسلی خواهد بود و به نسلهای بعد هم انتقال پیدا خواهد.
تاثیرات نابرابر
تاثیرات تروما جمعی همیشه برای همه برابر نیست. حتی در درون گروهها، ممکن است افرادی بیشتر تحت تأثیر قرار بگیرند و بار آسیب را به طور متفاوتی تحمل کنند. در حالی که ممکن است همه ما در حال عبور از یک طوفان باشیم، این بدان معنا نیست که همه ما در یک قایق هستیم.
هر فرد ممکن است اثرات روانی متفاوتی را تجربه کند، بیشترین بار بر دوش آسیب پذیرترین افراد جامعه خواهد بود. عدم دسترسی به منابع و حمایتهای کافی باعث تشدید این آسیب میشود.
تغییر باورها
آسیبهای جمعی میتواند بر نگرشها و باورها تأثیر بگذارد. افرادی که یک تروما را باهم تجربه میکنند ممکن است دیدگاههای خاص و مشترکی را شکل دهند. به عنوان مثال، محققان بر این باور بودند که تجربه جمعی از حملات تروریستی 11 سپتامبر نگرشهایی مانند بیگانه هراسی، تعصب و عدم تحمل، در افزایش خطر تهدیدات خارجی نیز بوجود آورده است.
چگونه تروما جمعی را کاهش دهیم؟
- کم کردن زمان استفاده از شبکه های مجازی و اخبار
تحقیقات در مورد پیامدهای 11 سپتامبر نشان داد افرادی که پوشش تلویزیونی بیشتری از این حمله را تماشا میکردند، اثرات روانی منفی بیشتری را تجربه کردند. افرادی که 4 تا 7 ساعت در روز پوشش خبری این حمله را تماشا میکردند، چهار برابر بیشتر احتمال داشت که علائم مشابه PTSD را گزارش کنند.
- با دیگران در ارتباط باشید
ارتباط و همدلی با افرادی که باهم تجربه مشترک تروما را داشتن باعث نزدیکی افراد به هم دیگر میشود و نتیجه این ارتباط نزدیک، افراد این حس را میکنند که تنها نیستند و درک میشوند و تسکین پیدا خواهند کرد.
- به اطلاعات قابل اعتماد تکیه کنید
اگر افراد قادر به اندازهگیری دقیق و واقع بینانه خطر یک تهدید نباشند، استرس و وحشت بیشتری را تجربه میکنند. احساسات شدید گاهی اوقات میتوانند باعث شود که افراد در قضاوت دچار مشکل شوند، به ویژه در موقعیتهای استرسزا. تحقیقات نشان میدهد که اگر اطلاعات قابل اعتمادی به مردم داده شود، در ارزیابی دقیق خطر بسیار خوب عمل میکنند. کمک به مردم برای دریافت حقایق صادقانه و شفاف ضروری است.
- استفاده از منابع بهداشت روان
قطعا افراد در شرایط بحران سلامت روان نیاز به کمک متخصص دارند. حتی اگر نمیتوانید شخصاً به یک متخصص سلامت روان مراجعه کنید، گزینههای مشاوره روانشناس آنلاین نیز وجود دارد که میتواند به شما کمک کند.
آیا تروما منجر به بحران سلامت روان میشود؟
در حالی که تروما میتواند بر شرایط سلامت روانی یا اختلالات مصرف مواد که حتی از قبل وجود داشته تأثیر بگذارد، معمولاً منجر به بیماری یا تشخیص اختلال سلامت روان نمیشود. تروما میتواند باعث ناراحتی عاطفی و روانی شود. افراد ممکن است احساس نگرانی کنند و نسبت به خود نامطمئن باشند و گاهی اوقات گریه کنند. این احساسات پاسخهای عادی به رویدادهای دشوار هستند. با توجه به ماهیت تروما، شدت آن و مدت زمان آن، برخی از افراد اختلال استرس پس از سانحه یا PTSD را تجربه میکنند. اما اکثر افرادی که تروما را تجربه میکنند بدون نیاز به مداخلات بهداشت روان بهبود مییابند.
چه زمانی فرد باید به دنبال کمک حرفه ای باشد؟
اگر روشهای مختلف زیادی را برای تغییر خلق و خوی خود امتحان کردهاید و روشهایی که استفاده کردهاید موثر واقع نشدند و اگر مشکلاتتان بیش از 2 یا 3 هفته ادامه یافته است، وقت آن رسیده است که به دنبال کمک حرفهای از یک روانشناس باشید.
[…] تروما جمعی چیست؟ […]
[…] تروما جمعی چیست؟ […]